De aanmerkelijkbelanghouder betaalt pas inkomstenbelasting (in box 2) over winst die daadwerkelijk wordt uitgekeerd door dividenduitkering of overdracht van de aandelen. De aanmerkelijk belang belastingclaim (AB-claim) is feitelijk een renteloze lening/ toekomstige claim van de Belastingdienst. Door deze belastingheffing over de winstreserves uit te stellen, verkrijgt de BV een liquiditeitsvoordeel.
Wanneer een aanmerkelijkbelanghouder gaat scheiden, kan er sprake zijn van een overdracht van een deel van de aanmerkelijkbelangaandelen. Conform de wet – artikel 4.17 Wet IB – heeft de verkrijgende echtgenoot echter onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid om de latente belastingschuld door te schuiven. De eisen van artikel 4.17 Wet IB ziet overigens nadrukkelijk op de huwelijksgemeenschap.
De vraag die opkomt bij echtscheidingen is wat het effect is van het uitstellen van de belastingheffing op de waarde van de aandelen. Met andere woorden, moet de echtgenoot die de aandelen overdraagt de volle waarde krijgen of moet de latente belastingschuld – die gewoonlijk bij overdracht verschuldigd zijn – in mindering worden gebracht? En hoe zit het dan met het rentevoordeel dat Belastinguitstel oplevert?
In de literatuur worden veel discussies gevoerd of de aandelen gewaardeerd dienen te worden tegen de ‘nominale waarde’ (het AB-tarief van 26,9%) of de ‘contante waarde’ (een lager AB-tarief). Uit arresten van de Hoge Raad blijkt dat voor beantwoording van deze vraag van belang is of op korte termijn afrekening van de claim kan worden verwacht (dan voorkeur voor de nominale waarde) of dat de afrekening niet op korte termijn verwacht wordt (dan voorkeur voor contante waarde). Naarmate de termijn lang wordt, is het immers de verwachting dat de rente waarmee gerekend moet worden hoger zal zijn.
Laat u altijd goed voorlichten indien u aanmerkelijkbelanghouder bent en het voornemen tot echtscheiding heeft. Let er daarbij ook altijd op dat bij overdracht van de aandelen een notariële levering verplicht is, zelfs wanneer de aandelen reeds op naam van één van de echtgenoten staat.